Introductie Belangrijke veranderingen Wet DBA

Per 1 januari 2025 verandert er veel voor zelfstandigen en opdrachtgevers in Nederland. Met de nieuwe Wet DBA scherpt de Belastingdienst de regels aan om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Dit kan gevolgen hebben voor zzp’ers en de bedrijven die hen inhuren. Maar wat houdt de Wet DBA nu precies in, en welke stappen kunnen zzp’ers en opdrachtgevers nemen om aan de nieuwe eisen te voldoen? Administratiekantoor Pauw zet de belangrijkste punten en praktische adviezen op een rij.

Wat verandert er in 2025?

De Wet DBA introduceert vier kerncriteria waarmee de Belastingdienst beoordeelt of iemand als zelfstandige werkt of in feite een werknemer is. Het doel is om schijnzelfstandigheid aan te pakken: situaties waarin zelfstandigen eigenlijk werken onder arbeidsomstandigheden die lijken op die van een werknemer. Dit kan financiële risico’s voor beide partijen betekenen, zoals naheffingen voor de opdrachtgever of verlies van fiscale voordelen voor de zelfstandige. De vier criteria zijn:

  1. Gezagsverhouding
    • De Belastingdienst kijkt naar de mate van zeggenschap die de opdrachtgever heeft over de opdrachtnemer. Hoe meer instructies de opdrachtgever geeft over hoe en wanneer het werk moet worden uitgevoerd, hoe groter de kans dat er sprake is van een gezagsverhouding. Zelfstandigen moeten daarom vrijheid hebben in hun werkmethoden en werkuren.
  2. Inbedding in de organisatie
    • Zelfstandigen zouden niet als vast onderdeel van de organisatie moeten functioneren. Voeren ze taken uit die normaal gesproken werknemers doen, of gebruiken ze interne middelen zoals werkplekken en bedrijfssoftware? Dan kan dit wijzen op een dienstbetrekking.
  3. Ondernemerschap en Economisch risico
    • Een echte zelfstandige draagt ondernemingsrisico en investeert in zijn eigen bedrijf. Denk aan het zelf regelen van administratie, verzekeringen, en het hebben van meerdere opdrachtgevers. Een zelfstandige werkt dus niet alleen voor één klant, maar spreidt het risico en de inkomstenbronnen.
  4. Afhankelijkheid
    • Als een zelfstandige grotendeels afhankelijk is van één opdrachtgever, ziet de Belastingdienst dit als een risico voor schijnzelfstandigheid. Het hebben van meerdere opdrachtgevers is een belangrijke indicatie dat iemand als ondernemer opereert.

Hoe kunt u zich voorbereiden?

Voor zelfstandigen en opdrachtgevers zijn er een aantal concrete stappen die kunnen helpen om aan de eisen van de Wet DBA te voldoen:

  1. Maak heldere afspraken Stel contracten op waarin de zelfstandigheid van de opdrachtnemer wordt benadrukt. Leg vast dat de zelfstandige vrij is om zelf te bepalen hoe hij het werk uitvoert en dat de opdrachtgever alleen op het resultaat beoordeelt.
  2. Formuleer projectmatig werk en duidelijke opdrachten Definieer opdrachten met een afgebakende looptijd en concrete doelen. Dit benadrukt de onafhankelijkheid van de zelfstandige en minimaliseert de kans op een gezagsverhouding.
  3. Vermijd afhankelijkheid Voor zzp’ers is het belangrijk om meerdere opdrachtgevers te hebben, zodat ze niet financieel afhankelijk zijn van één opdrachtgever. Opdrachtgevers kunnen hier ook op sturen door de samenwerking periodiek te evalueren en aan te moedigen dat zzp’ers meer klanten aannemen.
  4. Hanteer een passend uurtarief Een uurtarief boven de € 45-50 wordt vaak gezien als indicatie van ondernemerschap, vooral als het de bedrijfskosten en een winstmarge dekt. Een marktconform tarief ondersteunt de perceptie van professionaliteit en zelfstandigheid.
  5. Werk met projectgerichte evaluatie Vermijd vaste evaluatiemomenten zoals bij werknemers; dit kan door evaluaties gericht op de resultaten in plaats van op het proces.

Wat betekent ‘feitelijke omstandigheden’?

Belangrijk om te weten is dat de Belastingdienst niet alleen naar de afspraken op papier kijkt, maar ook naar de dagelijkse praktijk. Wat er werkelijk gebeurt, is leidend. Zelfs als het contract formeel aangeeft dat de opdrachtnemer zelfstandig werkt, kan de Belastingdienst besluiten dat er toch sprake is van een dienstbetrekking als in de praktijk anders blijkt.

De feitelijke omstandigheden omvatten elementen zoals:

  • De vrijheid van de opdrachtnemer om zelf te bepalen hoe en wanneer hij het werk uitvoert.
  • De afwezigheid van toezicht en controle over het werkproces.
  • De mate waarin de zelfstandige een eigen klantenportefeuille en ondernemersrisico draagt.

Conclusie: zorg voor een goede voorbereiding

De Wet DBA brengt zowel voor zelfstandigen als voor opdrachtgevers nieuwe uitdagingen met zich mee. Bij Administratiekantoor Pauw helpen we u graag!

Meer weten? Neem contact met ons op via www.rapauw.nl, en wij denken graag met u mee! Belangrijke veranderingen Wet DBA